نویسنده: دکتر آناهیتا والی، متخصص پوست و مو
کلینیک تخصصی پوست سپید اصفهان
مقدمه: آکنه شایعترین بیماری پوست است،۸۵ درصد انسان ها این اختلال التهابی فولیکولهای پیلوسباسه را تجربه می کنند. درمان های موثر گوناگونی برای این بیماری وجود دارد اما شوربختانه عوارض بیماری از جمله اسکار (جوشگاه) در نیمی از مبتلایان رخ می دهد. بروز عوارض در۵۰٪ موارد نشان می دهد پزشکان در درمان آکنه کاملا موفق نبودهاند. هدف این مطالعه پیشنهاد روش هایی است که از عود آکنه و عوارض آن به ویژه اسکار آکنه بکاهد.
روشها: مرور مقالات ۲۳ سال اخیر در مورد آکنه از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۳ و متا آنالیز و تجارب بالینی ۲۵ساله
نتایج: باید ها و نباید ها دو بخش هستند ،مربوط به پزشک و مربوط با بیمار.
نبایدهای بیمار: بند انداختن و هر روش موزدایی که مو را از ریشه در آورد فشردن و دستکاری کردن جوشها، مواد آرایشی چرب، رژیمهای غذایی پر کربوهیدرات و با اندکس گلیسمیک بالا، شکلات یا هر غذایی که جوش او را بدتر می کند. باردار شدن حین درمان، دو ماه قبل وبعد از مصرف داروی خوراکی.
نیمه کاره درمان را رها کردن و مشورت با اشخاص نادان و غیر متخصص.
بایدهای بیمار: همه دستورات پزشک را از پرهیز، داروهای موضعی، داروهای خوراکی و کارهای عملی را کامل و به درستی انجام دهند.
استفاده از تمیز کنندهها بیش از دو بار در روز نادرست است زیرا باعث از بین بردن سیستم مرطوب کننده طبیعی پوست، بروز واکنش تحریکی و تشدید آکنه می شود. محلولهای واجد آنتی بیوتیک بایست با دست یا اپلیکاتور به صورت زده شوند نه با پنبه زیرا ماده موثر در پنبه باقی مانده و تنها حلال به پوست میرسد. پیشنهاد میشود که قبل از کاربرد داروهای موضعی آکنه کمپرس چای سبز به مدت حداقل ۱۵ دقیقه انجام شود. پلی فنلها و دیگر مواد مؤثر موجود در چای سبز و رطوبت و گرمای چای باعث افزایش نفوذ و اثر بخشی بیشتر داروهای موضعی و تخلیه بهتر ترشحات خواهد شد.
نباید های پزشک:
آنچه پزشک نباید انجام دهد این است که به خاطر ترس از مواجهه با عوارض بیمار را از درمان محروم کند و او را با عوارض آکنه از جمله جوشگاهها و کاهش اعتماد به نفس تنها بگذارد. آکنه های متوسط و فرزندان والدین تحصیل کرده بیشتر در خطر اسکار هستند.
باید های پزشک:
در جلسه نخست درمان باید وقت بیشتری گذاشته و در مورد مدت درمان که بسته به قد و وزن بیمار ممکن است ۶ تا ۱۸ ماه طول بکشد توضیح داده شود.
پس از بهبود کامل هم بیمار سالی دوبار تا سن ۵۰ سالگی مراجعه کند.
در آکنههای تنه پیشنهاد می شود که بیمار در شرایط مناسب برهنه باشد زیرا نورهای طبیعی و حتی نورهای مصنوعی مانند نور لامپ میتوانند مواد فتواکتیو که از متابولیسم کورینه باکتریوم آکنس ایجاد می شود را فعال کرده و با روش فتو دینامیک تراپی طبیعی باعث بهبود آکنه بشود.
رصد کردن بیمار و پایش نتیجه درمانی به طور مرتب انجام شود و در پرونده نوشته شود تا بیمارانی که نیاز به اقدامات ترکیبی و تکمیلی دارند را شناسایی و هر چه زودتر کار عملی لازم انجام شود تا از عوارض پیشگیری شود.گزینش بهترین درمان خوراکی برای بیماران آکنه نیاز به دقت و سرعت دارد. آکنه عودکننده، آکنه مزمن، آکنه تنه و آکنههای اسکارگذار حتی اگر متوسط باشد نیاز به درمان با ایزوترتینوئین خوراکی دارند اما ایزوترتینوئین خوراکی به تنهایی هرگز کافی نیست و در آکنههای نودلوکیستیک شدید بایستی روشهای ترکیبی مانند تخلیه و تزریق داخل ضایعه استروئید رادیو فرکانسی سوزنی و سایر روشهای تحریک کلاژن سازی و لیزرهای ضد التهاب و قرمزی مانند CIPL را به کار برد تا از جوشگاه و دیگر عوارض آکنه پیشگیری شود. تخلیه ضایعات غیر التهابی و کیستهای آکنه با کومدون اکسترکتور و شستشوی ضایعات با استروئید بسیار رقیق با شش جلسه رادیو فرکانسی سوزنی و ۳ تا ۵ دسته لیزر ضد قرمزی معمولاً با نتایج عالی و حداقل جوشگاه همراه است.
اقتصاد درمان را بایددر نظر گرفت و به نظر میرسد که اگر در فاز فعال بیماری درمان زودرس، درست و کامل انجام شود با توجه به هزینههای گزاف ترمیم اسکار آکنه و نتایج ناکافی آن، درمان ترکیبی و کاربرد تکنولوژیهای جدیدبه لحاظ اقتصادی هم به صرفه خواهد بود.
برای درمان ضایعات غیر التهابی از بین روشهای گوناگون مانند میکرودرم ابریشن تخلیه با کومدون اکستراکتوروپیلینگهای شیمیایی ،بهترین گزینه برای پوست های تیپ ۳ تا ۶ تخلیه با کومدون اکسترکتور است زیرا دقیقا ضایعات را هدف گرفته و با پوست سالم اطراف کاری ندارد اما با کمترین بی دقتی به درم رتیکولر می رسد و خطر جوشگاه را افزایش می دهد بنابراین باید حتما توسط متخصص پوست انجام شود.
نتیجه گیری: آکنه بیماری است با سیر مواج و عود کننده، مشکلی که گاهی وجود داره و گاهی وجود نداره یعنی وجود دارد بنابراین فریب بهتر شدن های زودگذر را نخوریدو درمان را درست و کامل انجام دهید.
اهداف درمانی در آکنه عبارتند از : صاف شدن پوست بیمار،عود نکردن، پیشگیری از جوشگاه و دیگر عوارض.
رسیدن به اهداف درمانی باعث حفظ شادکامی و اعتماد بنفس یک نوجوان تا پایان عمر خواهد شد. بنابراین اگر چه در مقدمه کتاب کلیله و دمنه، برزویه طبیب در ۱۵۰۰ سال پیش گفته : تو دلسرد نشو که مردمان قدر طبیب ندانند… کار خود را به طور درست و کامل انجام دهید .در جلسه نخست روی مدت درمان که شش تا هیجده ماه طول خواهد کشید و لزوم کاربرد روش ها و فناوری تکمیلی و درمان نگهدارنده تاکید کنید. کلید پیروزی آموزش بیمار و ثبت دقیق برنامه درمانی در پرونده است.
کلید واژگان:
آکنه،غرورجوانی، جوشگاه، جای جوش،درمان،پیشگیری، ایزوترینویین،رادیوفرکوینسی،لیزر،آموزش،پرونده_پزشکی،درمانهای ترکیبی آکنه، پیشگیری از جوشگاه
شوربختانه مراجعه دیر هنگام برای درمان تومورهای پوستی با نتایج فاجعه باری همراه خواهد بود. تومورهای پوستی در آغاز رویش مانند بینظمی در سطح پوست و خشونت سطح پوست احساس میشوند یا تغییر رنگ مختصری دارند. خواهشمندم هرگونه تغییر رنگ و خشن شدن پوست را جدی بگیرید به ویژه در نواحی معرض نور به ویژه صورت، پشت دست و ساعدها. کسانی که در فضای باز کار میکنند مانند کشاورزان ماهیگیران و دستفروشان بیشتر ممکن است به تومورهای بدخیم پوست مبتلا شوند.کشاورزی که در تصویر میبینید به علت مراجعه دیر هنگام ،چشم چپ او تخلیه شده و اسکار بزرگی روی صورت بر جای خواهد ماند.
اگر بهنگام مراجعه می کردند بدون جا ، با هزینه بسیار کمتر و بدون نقص عضو می بودند.